Van speeddates tot bonussen: hoe behoud je als ziekenhuis je personeel?

‘Er is zeker iets aan het veranderen’, zegt Jildou Smilde, leidinggevende op de afdeling acute opname in Rijnstate Arnhem. ’Er is krapte op de arbeidsmarkt en verpleegkundigen merken dat. Ze kunnen overal werken en stellen steeds meer eisen. Dat maakt het voor ons lastig om hen hier te houden.’ Rijnstate doet er veel aan om medewerkers te blijven boeien, zodat ze zich aan het ziekenhuis verbonden voelen.

Speeddates

Ook in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven staat ‘binden en boeien’ centraal. Voorlichter Roel Rambags zegt dat het besef wel is doorgedrongen dat ze vol moeten focussen op het behoud van personeel. ‘We zijn veel minder afwachtend dan vroeger en praten vaker met het personeel over hun wensen’, aldus Roel. ‘Een van de dingen die wij doen is het organiseren van speeddates met laatstejaars leerling-verpleegkundigen. “Wat heb je van ons nodig om hier te blijven?” is een belangrijke vraag geworden.’

Ambitieuze millennials

Op de afdeling van Jildou is het vooral lastig om de jongere verpleegkundigen vast te houden. ‘Ze zijn ambitieus en hebben veel uitdaging nodig’, vertelt ze. ‘Millennials hebben vaak weinig rust en geduld, alles moet nu. Waar je vroeger pas na een paar jaar ging specialiseren, willen ze nu meteen door naar de SEH of IC. Ik vraag me weleens af of dat nou zo positief is, je hebt voor dit vak ook levenservaring nodig. Maar als wij ze geen vervolgopleiding bieden, doet een concurrerend ziekenhuis dat wel.’

Ontwikkelen

Als voorzitter van het verpleegkundig stafconvent in het Amsterdamse OLVG herkent Sanne Hesp-Schutte het helemaal. ‘Ze willen door, zich ontwikkelen en meer wisselen’, zegt ze. ‘Als ziekenhuizen zijn we daar nog niet altijd op toegerust. Wij bieden nu traineeships aan voor pas afgestudeerden, zodat ze meer afwisseling hebben en zich sneller kunnen ontwikkelen. Ook met interne vervolgopleidingen zorgen we dat verpleegkundigen binnen OLVG alle kanten op kunnen.’ Het is duidelijk een strategie in veel ziekenhuizen: ontwikkelingsmogelijkheden op maat bieden.

Bonus

Ziekenhuizen zijn gebonden aan de CAO en kunnen weinig extra’s bieden als het gaat om salaris, bonussen of vakantiedagen. Bindingspremies en gedeeltelijke vergoeding van het lesgeld zijn wel toegestaan. Het Catharina Ziekenhuis bijvoorbeeld betaalt een deel van het lesgeld en geeft derdejaars verpleegkundestudenten een bonus van vijfhonderd euro en vierdejaars zevenhonderdvijftig euro als ze hun jaar hebben gehaald. Roel: ‘Los van financiële prikkels is het minstens zo belangrijk dat we tegemoet komen aan hun wensen, zoals een snelle doorstroom naar vervolgopleidingen.’

In gesprek

Jildou Smilde ziet haar afdeling voor acute zorg steeds meer veranderen in een springplank naar de SEH of IC. ‘We hebben een jong team met veel verpleegkundigen die zich verder willen ontwikkelen’, zegt ze. ‘Sommigen gaan een vervolgopleiding doen in een ander ziekenhuis. Omdat ik graag wil weten wat hun beweegredenen zijn, praat ik veel met hen. We kunnen in veel wensen tegemoet komen, een tijdje ertussenuit voor een wereldreis bijvoorbeeld, of een loopbaan ontwikkelen die precies bij je past. In een groot topklinisch ziekenhuis als het onze is veel mogelijk.’

Hoge werkdruk

Er is nog een andere, wat oudere groep die de ziekenhuizen steeds moeilijker binnenboord kunnen houden. ‘Verpleegkundigen zijn van nature heel betrokken en verantwoordelijk’, zegt Sanne Hesp-Schutte, ‘maar met het huidige personeelstekort doen we wel een heel zwaar beroep op hen. Steeds meer verpleegkundigen verlaten het vak omdat ze de werkdruk en lage maatschappelijke waardering zat zijn. Daarom doen we er alles aan om het werk hier zo leuk en aantrekkelijk mogelijk te maken.’ Sanne en Jildou wijzen er nog op dat specialiseren zeker niet de enige mogelijkheid is om geboeid te blijven. Ook in werkgroepen, coachende of leidinggevende functies kun je je blijven ontwikkelen.

Mooi beroep

Het is geen makkelijke tijd voor ziekenhuizen en verpleegkundigen. Toch wil Sanne graag positief afsluiten: ‘Het is zo’n mooi beroep en de nieuwe generatie verpleegkundigen is hartstikke ambitieus. Door het personeelstekort hebben we de aandacht. Laten we proberen om juist nu meer voor elkaar te krijgen voor het verpleegkundig vak.’