'Wil ze weten dat ze over een paar uur doodgaat?'

Mijn moeder had een geslaagde hartoperatie achter de rug, waarbij haar hartklep werd vervangen. Daarna kwamen echter de complicaties. De ene complicatie nog onverwachter en zeldzamer dan de andere en na drie maanden was er niets meer wat de artsen nog voor haar konden doen. Haar lichaam kreeg niet meer zelfstandig haar bloeddruk hoog genoeg om te functioneren. Zelf was ze nog steeds positief en veel met haar oefeningetjes bezig om beter en sterker te worden.

Hoe hard is het dan als de artsen zeggen: 'We kunnen niets meer doen.' We stoppen met de medicatie en dat betekent dat ook haar hart stopt. Is dat iets wat je op zo'n moment überhaupt kan bevatten? Nu, achteraf, heb ik daar een heleboel gedachten over. Vooral over het tempo waarin alles ging. Dat zit me nu dwars. Op het moment zelf hoorden we het aan in een soort roes. Onze grootste zorg was: vertellen we het haar? Wil ze weten dat ze over een paar uur doodgaat? We hebben toen gedaan wat ons, mijn vader en mij, op dat moment het beste leek. We hebben haar niets verteld. Ze zou heel bang geworden zijn. Nu is ze rustig in slaap gevallen en in haar slaap overleden, met ons aan haar zijde.

Maar wat had ik haar graag nog van alles willen zeggen...

Vorige week heb ik, na twintig jaar samen, mijn grote paardenvriendin in moeten laten slapen. Negentien jaar was ik toen ik haar, een merrie genaamd Papillon, kreeg. Papillon was toen vier jaar oud. Samen zijn we volwassen geworden. Samen hebben we genoten van de paardensport. Met haar heb ik ook mijn eerste stappen op het gebied van het coachen met paarden gezet.     

Ze was al een paar jaar met pensioen, vanwege artrose in haar been. Zolang ze niet bereden werd, had ze daar geen last van. Ze was gelukkig op de weide met haar kuddemaatjes. Maar sinds een paar weken twijfelde ik. Ze zag er niet happy meer uit. Haar hart bleek niet goed meer te werken. En wederom moest ik afscheid nemen zonder afscheid te kunnen nemen. Een paard leeft in het hier en nu en heeft geen idee van wat er komen gaat. Afscheid moeten nemen van je moeder is natuurlijk niet te vergelijken met afscheid moeten nemen van een dier. Toch kwam alles weer boven. Ik vind het mooi dat het afscheid nemen van Papillon mij heeft kunnen helpen bij het verwerken van het juist geen afscheid hebben kunnen nemen van mijn moeder.

Dit heeft mij geholpen door wél heel bewust afscheid van Papillon te nemen. Haar te bedanken voor alles wat zij voor mij betekend heeft. Haar te knuffelen en vast te houden. Haar laatste dagen extra mooi te maken. En door alles wat ik nog tegen mijn moeder had willen zeggen, tegen mijn lieve merrie te zeggen. In het volste vertrouwen dat ze alle woorden door gaat geven aan mijn lieve moeder, zodra ze elkaar daar boven tussen de sterren weer zien.