'De vage psychologische term hiervoor luidt; hij stapt uit het hier en nu'

leoni-grenzen-stress

Blogger Leoni merkt dat er veel zorgverleners zijn die moeite hebben met nee zeggen. In deze blog vertelt ze over verpleegkundige Victor die denkt dat hij zijn grenzen goed aan kan geven. Echter, in de coachingssessie met pony Daantje moet hij inzien dat dit niet helemaal klopt... 

Je grenzen aangeven en je grenzen bewaken. Veel gebruikte woorden in zowel de psychologie als de coachingswereld. Ik zelf vind het een vage term: grenzen. Wat wordt er dan bedoelt met grenzen? En hoe moet je die bewaken dan? Naar mijn mening is dit sowieso een dingetje binnen de psychologie. Vage termen (zoals aarden, verbinding, authentiek zijn, bij jezelf blijven) in plaats van duidelijke gewone mensentaal. Maar dat even terzijde.

Nee zeggen

Je grenzen aangeven betekent dat je iets niet oké vindt. Dat je het ergens niet mee eens bent. Dat je je ergens niet goed bij voelt. Je grenzen bewaken betekent simpelweg dat je iets wat je niet oké vindt, vervolgens ook niet doet. Maar in het woordje simpelweg zit nu net het probleem. Voor velen van ons is zeggen dat iets niet goed voelt, helemaal niet zo simpel, toch? Laat staan om nee te zeggen als jou persoonlijk gevraagd wordt iets voor een ander te doen.

Het valt mij op dat in mijn praktijk vooral veel zorgverleners komen die moeite hebben met nee zeggen. Logisch waarschijnlijk. Werken in de zorg trekt je aan, omdat je graag anderen wil helpen. Zorgverleners zijn vaak mensen mensen. Ze voelen zich fijn als ze iets voor een ander kunnen betekenen. Het voelt dan niet fijn om nee tegen iemand te zeggen. En de aanbeveling, zet eerst je eigen zuurstofmasker op zodat je vervolgens anderen kunt helpen, wordt dan vaak opzij geschoven.

Grenzen aangeven

Zo ook Victor (niet zijn echte naam). Victor werkt als verpleegkundige in de ouderenzorg. Hij vindt zijn werk leuk, haalt er voldoening uit en geeft met hart en ziel om de oudjes om hem heen. Tijdens het afgelopen coronajaar heeft Victor veel dingen gezien en meegemaakt. Veel zaken waar hij nee tegen had willen zeggen, omdat het niet goed voelde voor hem. Maar door opgelegde regels kon hij geen nee zeggen. Alleen al dingen moeten doen en zeggen waar je niet achter staat, zorgt voor een bepaalde mate van stress. Extra diensten, weinig tijd en mogelijkheden om bij te tanken zorgden voor nog meer stress. Het gevolg is dat Victor nu bij mij in de paardenbak staat, nadat hij sinds drie weken is uitgevallen op zijn werk. Hij heeft vanuit verschillende hoeken het advies gekregen beter zijn grenzen aan te geven. En via via gehoord dat je dit blijkbaar heel goed kan oefenen met paarden.

Dus hier staan we dan. 'Laat me maar zien hoe ik mijn grenzen moet aangeven', zegt hij gemaakt vrolijk. Ik vraag hem of hij eigenlijk wel weet wat zijn grenzen zijn? Kan hij zelf op tijd aanvoelen dat iets een grens raakt bij hem? Victor denkt van wel. Ik stel een oefening voor, waarin Victor mij dit kan laten zien. Ik zet 8 pionnen op een rij neer met een paar meter afstand er tussen. De laatste pion symboliseert de grens van Victor. Victor loopt een paar keer met minipony Daantje langs de pionnen met het plan stil te gaan staan bij de laatste: zijn grens. Maar Daantje blijft de eerste twee keer ergens rond de zesde of zevende pion staan. Victor trekt dan vervolgens wat aan Daantje om haar toch bij de laatste pion te krijgen. Want dat is zijn doel. Zijn grens aangeven bij de laatste pion. De derde keer stopt Daantje nog eerder. Al bij de vijfde pion. Victor raakt een beetje geïrriteerd.

Een goed moment voor mij om wat vragen te stellen zoals: 'Voelt het goed als je bij de laatste pion aankomt met Daantje? Loopt Daantje het laatste stuk nog vrijwillig mee? Welk stuk van het lopen met Daantje voelt het fijnst? Het vrijwillige of onvrijwillige stukje? Ligt jouw grens daadwerkelijk bij de achterste pion of vind jij dat hij daar moet liggen? Kun je bij jezelf terughalen wat het moment is waarop Daantje steeds stopt? Wat doe jijzelf op dat moment wat maakt dat Daantje stopt?'

Piekeren

De conclusie is dat Daantje de grens van Victor beter aanvoelt dan Victor zelf. Het moment dat Daantje stopt, blijkt het moment te zijn dat Victor na gaat denken over zijn grens. Hij is dan niet meer met heel zijn aandacht aanwezig bij zijn taak. Zijn gedachten nemen het aanwezig zijn over (de vage psychologische term hiervoor luidt; hij stapt uit het hier en nu). Victor ontdekt dat hij, door nier meer met heel zijn aandacht aanwezig te zijn bij wat hij doet, eigenlijk al zijn grens aangeeft. Hij vertelt dat dit nadenken in het dagelijks leven vervolgens overgaat in piekeren en malen. Het stug stilstaan van Daantje is voor Victor een eye-opener. Daantje laat hem volgens zien dat hij dit piekeren symboliseert door het trekken en geïrriteerd raken, en hij dan eigenlijk al ver over zijn grens is. Hij dacht altijd dat hij piekerde omdat hij zijn grens naderde en dan vervolgens niet goed wist hoe hij dit aan moest gaan geven. 

Victor is blij met dit inzicht. Het geeft hem hernieuwde energie! En zegt vol enthousiasme: 'Laat me dan nu dan maar zien hoe ik aan anderen mijn grens aan moet geven! Ik heb geleerd dat, als ik te lang door ga, ik dit 's avonds moet bezuren door me uitgeput te voelen. Dus mijn beurt om een grens aan te geven!' Ongemerkt zijn we al een behoorlijke tijd bezig. Dat bewaren we voor de volgende keer Victor!

blogger-leoni

Dit is Leoni

Ik ben Leoni Springer, geboren in 1981, single, heb twee katten en negen paarden. Negen paarden hoor ik je denken? Ja want ik werk als psycholoog en coach en zet daarbij paarden in. Een tak van 'sport' die nog niet zo ingeburgerd is, maar wel super effectief! En daarnaast gewoon leuk ;) Paard en Balans is de naam van mijn bedrijf. Neem vooral ook een kijkje op mijn website. Ik hoop jullie via mijn blog tips en tricks te geven die je kan inzetten in het dagelijks leven, zowel thuis als op het werk. En door middel van verhalen en anecdotes uit mijn coachingssessies met de paarden, wil ik jullie kennis laten maken met deze mooie vorm van coaching. 

Colofon: FloorZorgt is jouw online zorgmagazine! Op dit moment lezen 80.000 unieke zorghelden mij maandelijks. Door middel van inspirerende blogs, relevante producten (kijk snel in mijn webshop!) mooie artikelen en zorgnieuws houd ik jou op de hoogte van alle ontwikkelingen in de zorg. Heb je mijn mobiele app al gedownload en volg je mij al op Facebook, Instagram of Linkedin? Wil je adverteren? Stuur me dan een mailtje en ik neem z.s.m. contact met je op of bekijk de mogelijkheden alvast hier. Ook ik maak weleens een foutje ;-) Heb je er één gezien? Mail het me. Ik ben je dankbaar! 

You have already unliked it!