‘Zijn enige troost werd afgepakt zonder dat hij daar iets aan kon doen’ – Blogger Ineke over anti-rookbeleid in de zorg

Ik heb zelf nooit gerookt. Nou ja, op de paar trekjes van een sigaret na dan toen ik een jaar of 15 was. Ik vond het zo walgelijk dat ik voorgoed besloot daar mijn geld niet aan uit te willen geven. Maar ach… Heel veel mensen vinden het wel lekker en krijgen er een bepaalde kick of geruststelling van. 

Eigen keuze

Ik zou alle mensen weliswaar willen adviseren te stoppen met roken, maar ik kan en wil ze dat niet verplichten. Het is hun keuze. Het is niet nodig om hen bij elke keer dat ze een sigaret opsteken te vertellen hoe slecht het is. Je zegt tenslotte ook niet iedere keer wanneer iemand gaat bungeejumpen, parachutespringen of bergbeklimmen dat het zo vreselijk gevaarlijk is en tot een voortijdige dood kan leiden.

Heksenjacht

Nee, alle gekheid op een stokje. Iedereen weet dat roken slecht is, maar ik vind het niet kloppen dat er een soort heksenjacht is gekomen op rokers. Lang geleden had ik een bewoner op de pg-afdeling die al rookte vanaf zijn elfde. Nu was hij over de 90. Je zag hem gewoon ontspannen wanneer hij na de ADL lekker in zijn stoel zat en zijn sigaretje opstak.

Geen keuze

De verpleeghuisarts was een strikt anti-roker en vond dat meneer niet meer mocht roken. Omdat meneer dementie had en hij de consequenties van zijn daden niet meer kon overzien, besloot de arts die keuze voor hem te maken.

‘Er gleed een eenzame traan over zijn wang’

Toen meneer de volgende keer om zijn rookwaar vroeg, moesten wij dit weigeren. Hij werd vreselijk boos, verdrietig en onrustig. Er gleed een eenzame traan over zijn wang. Hij zei: ‘Het is toch wel heel erg dat je als mens niet eens meer je eigen beslissingen mag nemen.’ Zijn enige troost werd afgepakt zonder dat hij daar iets aan kon doen. Ik voelde een brok in mijn keel en was het met hem eens.

‘We besloten hem een sigaretje te geven’

Meneer werd steeds onrustiger en verdrietiger. De volgende dag was hij zo verdrietig dat hij zei niet meer verder te willen. Hij weigerde eten en drinken. Inmiddels was het 15.00 uur en hij had nog niets genuttigd. Een collega die rookt, kwam met me overleggen. We besloten hem een sigaretje te geven en ik maakte snel een kop koffie en boterham voor hem, waar hij na zijn sigaretje van genoot.

De avonddienst

Mijn collega liet een paar sigaretten achter. We informeerden de avonddienst over wat er was gebeurd en waarom wij deze beslissing hadden genomen. De avonddienst stond erachter en liet meneer ook roken. De volgende dag had ik weer dienst en ik voorzag hem op gezette tijden van een sigaret.

Overleg

In de middag was er een teamoverleg waar ook de verpleeghuisarts bij was. Daar bracht ik de situatie ter sprake. Ik vroeg hoe we hier het beste op in konden spelen. De arts gaf opnieuw aan dat hij die beslissing had genomen omdat meneer de consequenties van het roken niet meer kon overzien. Daarop zei ik dat meneer al vanaf zijn elfde rookte, ook toen hij de consequenties nog wel kon overzien. Bovendien: hoeveel verschil zou het nog maken wanneer meneer nu nog zou stoppen met roken?

Intens tevreden

Gelukkig was het team het met me eens en we besloten tijdens het overleg dat meneer weer mocht roken, maar alleen op bepaalde tijden en als hij erom vroeg. Hij heeft hierna nog twee jaar op de afdeling gewoond tot hij overleed, intens tevreden met zijn sigaretje zo af en toe.

Dit is Ineke:

Misschien heb je mijn blogs al weleens gelezen op de Facebookgroep voor verpleegkundigen en verzorgenden: daar blog ik onder mijn echte naam over mijn ervaringen. Ik werk al vanaf mijn zeventiende in de zorg. Eerst als helpende, toen als ziekenverzorgende en nu als verzorgende IG. Ik heb al veel kanten van de zorg gezien en meegemaakt. Ik deed mijn opleiding in de PG, heb jaren als uitzendkracht gewerkt, ben aan de slag geweest in het verzorgingshuis en heb in de ouderenpsychiatrie gewerkt, met uitstapjes naar de jongerenafdelingen. Momenteel werk ik vaste nachtdiensten in het verpleeghuis.