‘Ik zie mijn collega’s reageren op agressie met empathie, bang voor escalaties’

Agressie in de zorg

Het is iets wat ik helaas veel mee heb gemaakt, maar waarvan ik in het ziekenhuis even vergeten was dat het bestond. 

Het is avond en ik werk een extra dienst. Iets waar ik een klein beetje spijt van heb, want ik zou eigenlijk kringloopshoppen met een vriendin. Nog geen vijf minuten geleden was de echtgenoot van mijn patiënt tegen mij aan het schreeuwen en besloot ik uit de patiëntenkamer te stappen, weg uit de onveilige situatie. 

Terwijl ik de arts vraag om met de patiënt en haar echtgenoot in gesprek te gaan over hun ongepaste gedrag neem ik een teug adem. Ik voel de lucht tot diep in mijn longen en de adrenaline door mijn aderen schieten. 

Agressie in de zorg. De laatste keer dat ik daarmee te maken had was in de gehandicaptenzorg. En daarvoor dagelijks op de psychogeriatrische afdeling van het verpleeghuis waar ik werkte. Nooit had ik gedacht het op een verpleegafdeling van het ziekenhuis tegen te komen; schelden, bedreigen, en soms zelfs fysiek geweld. 

Natuurlijk, wie ophef veroorzaakt krijgt aandacht. Het is niet leuk, maar wel waar. De agressieve partner mag ‘s nachts blijven slapen en houdt hiermee een patiëntenplek bezet, de schreeuwende patiënt wordt eerder gezien door de dokter en de ouders die zorgverleners bedreigen krijgen - buiten de huisregels en protocollen om - dingen voor elkaar.

Ik zie mijn collega’s reageren op agressie met empathie, bang voor escalaties. Ik vraag me af of ik hier wat van kan leren, maar de zinnen ‘ze heeft het ook zwaar’, ‘hij doet dit vast uit onmacht’, of zelfs ‘agressie hoort er nou eenmaal bij’ vind ik confronterend. Het is altijd goed om van de situatie te leren, maar de oorzaak van agressie in de zorg ligt vrijwel nooit bij mij of bij mij collega’s.

Agressie hoort er niet bij, tenzij het wordt veroorzaakt door een medische aandoening. Het is niet normaal dat er vandaag tegen mij geschreeuwd wordt. Dat gisteren mijn collega bedreigd is. En dat mijn jonge collega bang is voor die ene patiënt.  

Het is een maatschappelijk probleem. Een probleem dat ik niet kan oplossen. Een probleem dat zich niet laat oplossen door het strafrecht. Maar wat is dan wel de oplossing? Hoe zorgen we ervoor dat dit probleem in de politieke agenda terecht komt? 

Trek aan de bel. Meld agressie. Zorg dat het niet normaal wordt. En zorg goed voor elkaar.

Als we maar hard genoeg roepen, net als onze patiënten, komt er misschien meer aandacht voor, en actie tegen agressie in de zorg.