'Hoe doe jij dat toch, de vinger meteen op de zere plek leggen?'

Het verhaal van Gerrie

Haar gezicht staat op storm. Ingehouden storm welteverstaan. Ze probeert het te verbloemen door er een glimlach uit te persen, maar haar wangen staan strak van de kiezen die op elkaar worden gedrukt. Ik zet de koffie voor haar neer en wanneer ik na een tijdje oogcontact met haar kan maken, vraag ik of ze een keer diep in en uit wil ademen en tegelijkertijd doe ik met haar mee als een soort (lichtelijk overdreven) voorbeeld. Ze vloekt binnensmonds, alhoewel best te verstaan, en de eerste tranen stromen over haar wangen. “Hoe doe jij dat toch, de vinger meteen op de zere plek leggen? Ik was van plan om niet te huilen dit keer en gewoon te zeggen dat het best goed gaat.” Ze zucht een keer diep en we zijn even stil. “Ik doe dat altijd, hè. Doen alsof het goed gaat, terwijl het niet zo is. Daarom kom ik bij jou, maar voor het eerst zie ik het nu zelf ook. Jeetje, wat dom. Ik ben zo’n ezel die zich tig keer aan dezelfde steen stoot.”

“Op wie ben je nu eigenlijk boos?”, vraag ik haar. Ze denkt diep na en antwoordt dan dat ze boos is op eigenlijk alles en iedereen en vooral op zichzelf. Omdat het haar niet lukt om te worden wie ze was, omdat ze steeds moe is, omdat haar vriendinnen lekker uitgaan en zij niet mee kan, omdat haar man gewoon gaat voetballen, terwijl eigenlijk de douche nog schoongemaakt moet worden en zij er geen puf voor heeft. “Misschien ben ik wel het meest boos op mezelf, omdat ik niet eerlijk ben. Ik luister helemaal niet naar mezelf. Ga steeds voorbij mijn eigen grenzen, luister niet als mijn lijf allang heeft aangegeven dat het even rust nodig heeft.”

Gerrie is niet alleen boos, ze is ook teleurgesteld en misschien is jaloers wel de grootste emotie, al durft ze dat bijna niet te zeggen. "Dat hoort eigenlijk niet toch, jaloers zijn? Als ik dat zou zeggen, wordt het meteen de kop ingedrukt en zeggen mensen dat ik toch blij moet zijn dat ik er nog ben en dat de behandelingen klaar zijn. Al vergeet iedereen dat ik nog 10 jaar hormoontherapie krijg. Jaloers zijn mag gewoon niet."

Ik leg aan Gerrie uit dat er vaak een positieve intentie, een behoefte achter jaloezie ligt. Misschien vertelt jouw jaloezie wel dat je bang bent dat je anderen kwijt zult raken, omdat jij niet meer mee kunt komen, of omdat je niet meer kunt zijn wie je was, waardoor je basisbehoefte van liefde en veiligheid in het gedrang komen. Als je dit eenmaal helder hebt voor jezelf, kan je meer helpende manieren zoeken om deze basisbehoeften te vervullen. Ze knikt. “Maar zo ben ik toch ook helemaal niet leuk. Ik heb nu zo’n neptiet en ben steeds moe.”

“Zijn er ook momenten dat je je best goed voelt over jezelf?” Ze moet even nadenken, maar dan vertelt ze over het uitje dat haar man twee weken geleden onverwacht had georganiseerd voor haar. Hij had gevraagd of ze de jurk aan wilde trekken die hij zo mooi vindt, en samen zijn ze uit eten geweest. Hij had een tafeltje achteraf geregeld zodat ze niet te veel last van prikkels zou hebben en ze had genoten, zich mooi gevoeld, geliefd. Het restaurant was prachtig, het eten heerlijk en ook al had ze er twee dagen van moeten bijkomen, het was het waard geweest.

Ik zie haar gezicht ontspannen als ze erover vertelt en leg haar uit dat jaloezie wordt gevoed met haar eigen onzekerheid en negatieve zelfbeeld. Als je niet positief over jezelf denkt, kijkt naar wat je niet (meer) hebt, geen vertrouwen meer hebt in jezelf en als het lijkt dat anderen beter, mooier, slimmer en zekerder zijn, kan dat het gevoel van angst en daarmee jaloezie oproepen. “Ik moet dus mijn eigen gras water geven zodat het groener wordt”, grapt ze. We lachen er samen om, want dat is precies wat er nodig is. “Je kijkt nu alleen naar je neptiet en je vermoeidheid, en we noemen dat negatief filteren. Je kijkt naar een klein deel van de hele situatie en de gedachten die je daarover hebt wakkeren de jaloezie alleen maar aan en je bent niet de enige hoor. Ik herken het bij veel van mijn patiënten. Als je in een crisissituatie komt, zoals bij kanker, word je vaak geconfronteerd met sterke gedachten en dan is het best moeilijk om een nieuw evenwicht te vinden in je denken en je voelen.” “Ik zit mijn gras gewoon dood te spuiten en ik heb het niet eens in de gaten”, grapt ze erachter aan. “Ik zal Pokon, een gieter, graszaad en een verticuteerhark regelen voor de volgende keer”, zeg ik, en de glimlach die dit veroorzaakt bij Gerrie maakt mijn dag vol zon.