Dag van Verantwoord Medicijngebruik - Het is geen snoepgoed

Wat is een medicijnverslaving?

Er is sprake van een verslaving als je steeds meer medicijnen moet slikken om het gewenste effect te bereiken. Wanneer er geen of minder medicijnen worden geslikt, kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen ontstaan. Deze kunnen zowel lichamelijk als geestelijk zijn. Denk aan verschijnselen als trillen, zweten, diarree, misselijkheid, overgeven en in paniek raken als er geen medicijnen zijn.

Soorten medicijnen

Niet alle medicijnen zijn verslavend. Medicijnverslaving komt vooral voor bij slaap- en kalmeringsmiddelen en pijnmedicatie.

Slaap- en kalmeringsmiddelen zijn benzodiazepinen. Benzodiazepinen onderdrukken de hersenactiviteit. Hierdoor kalmeert een persoon en valt hij sneller in slaap. Medicijnen zorgen er dus voor dat je minder gevoelig bent voor prikkels van buitenaf. 

Pijnmedicatie valt onder opiaten. Pijnmedicatie als tramadol, oxycodon en fentanyl, zorgt al na enkele weken (bij dagelijks gebruik) voor een sterke lichamelijke en soms ook mentale afhankelijkheid. Lichtere pijnmedicatie (zoals paracetamol en ibuprofen) heeft pas een verslavende werking als ze in een forse hoeveelheid en voor een langere periode worden geslikt.

Omdat je door geneesmiddelen minder gevoelig bent voor prikkels van buitenaf, lijkt jouw omgeving rustiger te worden. Met de nadruk op ‘lijkt’. Je problemen worden niet opgelost: ze zijn alleen minder zichtbaar en nemen de eigenlijke oorzaak niet weg.

Signalen medicijnverslaving

Zolang een arts medicatie voorschrijft, kan een medicijnverslaving onopgemerkt blijven. Hierdoor wordt medicijnverslaving ook wel 'de onzichtbare verslaving' genoemd. Pas zodra het medicijn afgebouwd wordt, zal de verslaving aan het licht komen.

De signalen die kunnen optreden:

• Niet meer zelf kunnen stoppen met het medicijn of het gebruik verminderen.
• Het medicijn wordt meer of vaker genomen dan in de bijsluiter staat.
• Er zijn steeds meer of vaker pijnstillers nodig om de pijn te verzachten.
• Er kunnen ernstige ontwenningsverschijnselen ontstaan wanneer geen of minder medicijnen worden ingenomen.   
• Er wordt geheimzinnig gedaan over het nemen van het medicijn. 
• Er wordt geprobeerd om zonder recept aan het medicijn te komen. 
• De persoonlijkheid verandert.
• Gevoelens van liefde, blijdschap en genieten verdoven.
• Een rusteloos, geïrriteerd en nerveus gevoel;
• Belangstelling voor anderen en andere zaken verminderen.
• De kans op ongelukken vergroten (versuffende werking).

Hulp bij medicijnverslaving?

Het is van essentieel belang dat medicijnverslaving wordt herkend. Professionele hulp om van de verslaving af te komen, is belangrijk. Zo kun je naar je huisarts gaan en zijn er verschillende afkickklinieken die je kunnen helpen.