Blogger Mariët - 'Aan het eind van de avond valt hij uiteindelijk van vermoeidheid in slaap'

Mensen met dementie kunnen vaak niet (goed) meer aangeven wat ze bezighoudt. Waar ze aan denken of wat ze eigenlijk willen zeggen, of hun bedoelingen aangeven. Dat kan voor de omgeving van mensen met dementie heel moeilijk zijn. Want wat wil die onrust nu toch zeggen? Waar komt die boosheid of dat verdriet vandaan?

Wanneer we het begrijpen, kunnen we proberen er iets aan te doen. Dat is wat we graag willen voor onze naasten of bewoner. De mensen goed kennen is dan heel belangrijk, maar dan nog is de verzuchting vaak: 'Kon ik nu maar eens in zijn/haar hoofd kijken en zien wat er aan de hand is'. Je kunt echt met de handen in het haar zitten wanneer gedrag niet te verklaren is. En geloof me, soms kom je er gewoon niet achter; ook al heb je alles geprobeerd.

Het overkwam mij bij een bewoner die naast zijn dementie ook nog eens een forse afasie heeft. Zijn spraak is niet meer dan gebrabbel en gemurmel met hier en daar een verstaanbaar woord. En dan ligt het ook nog aan zijn alertheid en begrip, wat per moment erg kan verschillen. Het is vaak uitproberen wat werkt en wat niet.

Al dagen is zijn conditie zo slecht dat hij niet uit bed komt, of voor een paar uurtjes in zijn rolstoel gezet wordt. Per dag wordt gekeken wat we denken dat hij aankan en nodig heeft qua prikkels. De bewuste middag/avond heeft hij het heel druk met zijn beddengoed. Hij is steeds bezig om de dekens los te trekken, uit zijn bed te gooien of over zijn hoofd heen te bewegen. Dit alles doet hij met half gesloten ogen; hij ziet er uitgeput uit.

Een aantal keer ga ik bij hem op de rand van het bed zitten en probeer ik te achterhalen waarom hij zo druk bezig is. Hij komt heel onrustig over. Zijn handen en armen zijn geen moment stil en ook met zijn benen beweegt hij veel. Zijn benen worden koud doordat hij steeds bloot ligt en dus probeer ik eerst of hij in plaats van de dekens ergens anders aan wil plukken. Een activiteitenkussen of een handdoek. Dit werkt niet; deze dingen legt hij op zijn gezicht of hij gooit ze uit bed.

Iets anders dan. Alle basale behoeften ga ik langs. Ik geef hem eten en drinken en verschoon hem, zonder resultaat. Controleer zijn temperatuur, zijn bloedsuiker, enzovoort. Niets bijzonders. Muziekje aan, muziekje uit… Nee, nog steeds is hij onrustig en plukkerig. Ik baal ervan dat ik de onrust niet kan wegnemen, en dat is dan zo’n moment waarop ik graag een klepje op zijn hoofd had gehad waardoor ik eens even naar binnen kon kijken. Maar ja, dat hebben we niet.

Aan het eind van de avond valt hij uiteindelijk, met het rommelige beddengoed over zich heen, van vermoeidheid in slaap. Wat het geweest is... Ik weet het niet. Misschien te weinig prikkels gehad die dag, of juist te veel. Op dat moment was het door mij in ieder geval niet op te lossen.

Een beetje met een onvoldaan gevoel ga ik naar huis, om dan even later te bedenken dat ook ik maar een mens ben. Helaas één zonder röntgenogen.