Astrid zingt voor ouderen: 'Iemand die al jaren niets meer zei, begon ineens te praten'

Astrid: ‘Tijdens mijn stage op een dagbehandeling voor mensen met dementie zag ik wat muziek kon doen. Ik ontmoette een man met afasie, die tot zijn frustratie niet meer uit zijn woorden kon komen. Zodra hij de muziek hoorde, begon hij mee te zingen. Hij keek me aan met verbazing en tranen in zijn ogen en ook ik dacht: wat gebeurt hier? Stiekem vond ik de liedjes uit de oude doos ook wel heel erg leuk. Na mijn afstuderen waren er niet zoveel banen. Samen met een vriendin heb ik toen het eerste muziektheaterstuk Een Vensterbank vol Vergeet mij Nietjes geschreven en zijn we gaan optreden voor senioren en mensen met dementie. Inmiddels zijn we vijf jaar en vijf voorstellingen verder en kunnen we heel veel ouderen bereiken met nostalgisch muziektheater.’ 

Fascinerende doelgroep

‘We treden voornamelijk op voor ouderen met dementie. Deze doelgroep is – bijna altijd – dankbaar, inspirerend en ontwapenend. Ze kunnen mooi over vroeger vertellen. Het is bijzonder om met deze liedjes terug te gaan naar de levens van toen. Als je ziet wat muziek bij deze doelgroep doet, dan is dat toch wel mijn allergrootste motivatie om deze voorstellingen te maken. Deze mensen hebben een heel leven achter zich en zij verdienen iets moois op hun oude dag.’

In dit filmpje zie heel mooi je wat de muziek met de ouderen doet (tekst gaat verder onder filmpje):

Meer zelfvertrouwen

‘Bij binnenkomst zie je dat de mensen zich afvragen wat wij komen doen, maar na drie liedjes merk je al dat ze beginnen te ontdooien. Dan zie je dat de ogen beginnen te twinkelen. Langzaamaan beginnen ze mee te bewegen. Het gelaat verandert en je ziet ze opbloeien en genieten. Herinneringen komen boven, mensen beginnen met elkaar te praten en je ziet het zelfvertrouwen weer groeien.’

Muziek als pijnstiller

‘Het is wetenschappelijk onderbouwd dat muziek helpt bij pijnbestrijding. Er komen stofjes vrij die de pijn verzachten. Ouderen met dementie worden door onze voorstelling even uit hun dagelijkse sleur gehaald met dingen die ze herkennen. Dingen die ze zich wél herinneren. Dat geeft zelfvertrouwen, want ze worden de hele dag geconfronteerd met dingen die ze niet meer weten. Eigenlijk komen wij alleen maar herkenbare dingen brengen.’

Geen applaus

‘Muziek is niet altijd de sleutel om contact te maken, maar ik zie dat het in bijna negentig procent van de gevallen wel zo is. Dat geldt ook voor mensen die al vergevorderd zijn in hun dementie. Dan zijn het echt de kleine dingen zoals een vinger die tikt of een kleine beweging. Het gaat er bij deze doelgroep niet om hoe groot het applaus is, maar wel om wat je kunt bereiken.’

Kippenvel

‘Zo was er eens een man die na jaren niets te hebben gezegd, na onze voorstelling ineens begon te praten. Of laatst kwam er een man na afloop naar ons toe wiens vrouw dementie heeft. Zij herkent haar eigen kinderen en kleinkinderen niet meer. Toen de voorstelling begon, zei ze: “Dit hebben wij toch vorig jaar ook al gezien?” Dat soort momenten zorgt voor kippenvel en een brok in onze keel. Kennelijk hebben we toch iets bij haar geraakt als ze ons na een jaar nog herinnert. Toen dacht ik wel: wat we doen is meer dan alleen leuke liedjes zingen. Dat geeft de grootste motivatie om dit te blijven doen.’

Stichting Vivendi is te volgen via Instagram (@stichtingvivendi), Facebook (@stichtingvivendi) en hun website www.stichtingvivendi.com