'Als je ziet wat ik tijdens een dienst weggooi, schrik je je dood!'

Afval

Als je ziet wat ik tijdens een dienst weggooi, schrik je je dood! Plastic chirurgische handschoenen en schorten, mondmaskers, schoonmaakdoekjes, verpakkingsmateriaal, incontinentiemateriaal, kartonnen bekertjes en nierbekken disposables, papier, etensresten. En hoeveel plastic zakken met vuile was ik niet dichtknoop! Dan heb ik het nog niet eens over de rotzooi die mijn gediplomeerde collega’s maken: infuuszakken, katheters, spuiten, zuurstofslangen, verband, wegwerpinstrumenten. Een recent onderzoek heeft uitgewezen dat een operatie gemiddeld 27 kilo afval oplevert. Dat kunnen ook geamputeerde ledematen zijn, dat vermeldt het onderzoek niet. Maar dan nog! Een gezondheidszorgelijke ontwikkeling.

Ik ben beslist niet de eerste die zich hierover verbaast. Als je ziekenhuis + afval googelt, krijg je (tig hits over maagverkleiningen en) een waslijst aan verontrustende milieuverhalen. En natuurlijk advertenties van bedrijven die het wel even voor je afvoeren en recyclen, inclusief zogenaamd duurzame alternatieven en greenwashing opties voor goedbedoelende inkoopafdelingen. Het blijft business natuurlijk. Er is zelfs een patiënt die een enorm kunstwerk heeft gemaakt van het afval van haar borstoperatie.

Wat is er geworden van het gewone washandje? Vroeger deden we daar alle zorg vragende billetjes mee en ging het na gebruind gebruik gewoon in de was om smetteloos wit terug te keren op de afdeling. Nu zijn het in plastic verpakte papieren weggooiwashandjes waar je je voor eenmalig gebruik in plastic verpakte handen in steekt! Vroeger was alles beter, ik zweer het je! We wasten onze handen met water en zeep. Nu hangen er bij elke kraan niet navulbare plastic flessen vloeibare zeep en ontsmettingsmiddel, alsof iedere patiënt te smerig is om aan te raken. Lang leve de vooruitgang! Wat deden we verkeerd in de vorige eeuw? Ik moet denken aan Wim Sonneveld:

♫‘Wat leefden ze eenvoudig toen

Met washandjes moesten ze ‘t doen

Water en zeep zonder high tech ,

Maar blijkbaar leefden ze verkeerd

Het ziekenhuis is gemoderniseerd

En nu zijn ze op de goede weg.’ ♫

Een collega zag mij een keer koffie tanken in een schone ‘patiëntenbeker’ in plaats van een kartonnen disposable. ‘Brrr, drink jij daaruit? Daar heeft een patiënt uit gedronken!’ Ik voelde me gelijk een viespeuk. Daarop bedacht ik een initiatief: iedere collega een eigen koffiebeker met naam en ziekenhuislogo. Ik had een collega gevraagd om even alle namen voor mij op te schrijven, zodat ik ze kon laten printen. Maar dat initiatief is vooralsnog gestrand op de kosten, een verbod op het gebruik van het ziekenhuislogo en logistiek: waar laten we die vijftig mokken in dat kleine afdelingskeukentje? Ik heb wel vaker van die kansloze ideeën. We kunnen natuurlijk ook gewoon een paar goedkope onbedrukte stenen personeelsmokken doen, maar dat vind ik zelf dan weer niks. De wereld verbeteren oké, maar het moet wel leuk blijven.

Bovendien weet ik al hoe mijn collega’s van de 21e eeuw daar waarschijnlijk op zullen reageren: ‘Koffie uit een mok waaruit een collega heeft gedronken? Waar zijn die kartonnen bekertjes gebleven?

Mijn avonturen in het ziekenhuis met cartoons van Jan Zandstra nu online te bestellen bij o.a. Bruna, bol.com en uitgeverij SAAM via https://www.zorgboeken.nl/shop/medikul/