Spel helpt zorgmedewerkers met ouderen praten over geaardheid: ‘Veel regenboog-ouderen schamen zich’

Lesbische, homoseksuele, biseksuele, transgender of intersekse-ouderen (LHBTI oftewel regenboog-ouderen) durven niet altijd eerlijk te zijn over hun geaardheid. Marjolein Hottentot (58): ‘Veel regenboog-ouderen schamen zich. Een grote groep ouderen durft niet open te zijn over hun leefstijl. Dat gaat soms zover dat ze opnieuw de kast in gaan. Met depressieve gevoelens, eenzaamheid en soms zelfs zelfmoord tot gevolg. Dat vind ik vrij ernstig. Ik ben dan ook heel blij dat ik voor deze doelgroep – en hun begeleiders en verzorgers – het spel Seks is meer… GANZENBORD heb ontwikkeld.’

Educatief voorlichtingsspel

Marjolein gaf meer dan dertig jaar les als docent verzorging/zorg en welzijn. Tijdens die lessen kwam het onderwerp seksualiteit regelmatig aan bod. Ze zocht een manier om dit gevoelige onderwerp bespreekbaar te maken en ontwikkelde het spel. In eerste instantie voor jongeren, maar al snel bleek het ook erg geschikt voor het speciaal onderwijs en nu dan ook voor Regenboog-ouderen. Deze versie van het Seks is meer... Ganzenbord is een educatief voorlichtingsspel voor mbo-opleidingen zorg en welzijn en bijvoorbeeld verpleeghuizen, ziekenhuizen en verzorgingshuizen. Kortom: alle zorginstellingen waar ouderen, en dus óók regenboog-ouderen zijn. 

Nadenken

Deze versie van het spel is bedacht voor zorgmedewerkers, vrijwilligers en studenten van zorgopleidingen die met ouderen werken of gaan werken. Marjolein: ‘Door al tijdens de opleiding dit spel te spelen, leren zorgmedewerkers na te denken over dit onderwerp. Zodat zij voor zichzelf kunnen nagaan: hoe sta ik er in? Maar ook: hoe wil ik daar als professional mee omgaan? Wat is mijn persoonlijk mening en wat mijn werkvisie? Daarnaast heeft het spel als doel om de kennis te vergroten. Wat wéét ik eigenlijk van de LHBTI-doelgroep? Ik hoop dat ze door middel van het spel een manier vinden om het onderwerp bespreekbaar te maken met de ouderen. Dat is vaak makkelijker als je er meer van af weet.’

Verschillende soorten vragen

Het spel bestaat uit drie soorten vragen: wat vind je (de rode kaartjes), wat dénk je (de grijze kaartjes, beantwoord je met elkaar) en wat wéét je (de groene)? Een voorbeeld van een rode vraag: ‘Hoe komt het dat homoseksualiteit onder ouderen een taboe is?’ Of: ‘Je twijfelt om je de persoon tegenover je als vrouw of man aangesproken wil worden. Hoe kun je hier achter komen’? Een grijze vraag zou kunnen zijn: ‘De man van mevrouw Stroomer is tijdens zijn dementie uit de kast gekomen en wil seks met een man. Mevrouw Stroomer wil met jou praten. Wat zeg je? Wat doe je?’ Een groene vraag: ‘Tot welke leeftijd hebben mensen seks?’ Of: ‘Wat betekent intersekse?’ Het is uiteindelijk de bedoeling dat zorgmedewerkers vanuit hun beroepshouding de vragen beantwoorden.  

Bespreekbaar maken

Marjolein: ‘Wat ik veel terug hoor van zorgmedewerkers, is dat ze meestal niet eerder over dit onderwerp hebben nagedacht. Of er wel een mening of een idee over hadden, maar dat dat helemaal niet blijkt te kloppen. Of dat ze merken dat ze met een negatieve houding als zorgmedewerker niet verder komen. Ze leren met dit spel het onderwerp onder elkaar als professional bespreekbaar te maken. Zodat ze vervolgens weer makkelijker in gesprek kunnen gaan met ouderen. Hoe ga je er als team mee om als je merkt dat er iemand gepest wordt, of dat iemand zich terugtrekt, somber is, zich alleen voelt? Dat een zorgmedewerker dan een opening vindt, en er open over kan praten, zou natuurlijk fantastisch zijn.’

Meer info en het spel bestellen: www.olein.nl