'Dementie is dus niet alleen een afname van het geheugen'

WAT IS DEMENTIE EIGENLIJK?

Wanneer deze vraag gesteld wordt, dan is daar eigenlijk geen kort en eenvoudig antwoord op te geven. Als je aan tien mensen de vraag zou stellen wat het eerste is wat in hen opkomt als het over dementie gaat, is er grote kans dat er tien verschillende antwoorden gegeven worden. Dat komt omdat er heel veel verschillende vormen zijn van dementie, het verloop, de beleving van de dementie en de uitingsvorm van dementie kan per persoon verschillen. Maar ook welke ervaring en/of bekendheid iemand heeft met en over dementie, zullen van invloed zijn op de antwoorden die gegeven worden wanneer deze vraag gesteld wordt.

Dementie zelf is eigenlijk geen ziekte, maar het is een gevolg van een (hersen) aandoening of ziekte. Dementie is een algemene term van een groep symptomen die verband houden met een afname van het geheugen en cognitieve functies van de hersenen. Die symptomen zijn of worden zo ernstig dat het mensen (ernstig) beperkt worden in het uitvoeren van hun werk, dagelijkse bezigheden en functioneren.

Een syndroom is een verzameling van klinische symptomen (verschijnselen) die steeds samen voorkomen. Een verzameling van deze symptomen kan meerdere oorzaken hebben. Soms is de oorzaak niet bekend, maar is het geregeld samen gaan van deze tekenen zo opvallend, dat men ze groepeert tot een syndroom (zoals dementie). Zo kan de verzameling van symptomen, die dementie wordt genoemd, door meerdere (hersen) aandoeningen en ziekten worden veroorzaakt. Er zijn meer dan vijftig verschillende aandoeningen/ziekten!

En dat is dan ook één van de redenen dat er geen eenduidige aanpak of benadering is die voor ieder persoon met dementie geschikt is. Ook persoonlijkheid en karakter kunnen meespelen in het verloop en de beleving van dementie. Wanneer iemand te horen krijgt een ongeneeslijke ziekte of aandoening te hebben, wordt daar door iedereen op eigen wijze mee omgegaan.

Dementie is dus niet alleen een afname van het geheugen, maar er moet ook sprake zijn van achteruitgang in de cognitieve functies van de hersenen en mensen moeten er hinder van ondervinden in werk en/of dagelijkse bezigheden en functioneren. Dementie is (nog) niet te genezen en het is progressief. Dat betekent dat de symptomen (geleidelijk) verergeren en er steeds meer hulpbehoevendheid ontstaat.

Iemand die regelmatig vergeet waar hij zijn sleutels heeft gelaten, een boodschapje vergeet of misschien zelfs een keer niet op naam van een kleinkind kan komen, heeft echt nog geen dementie.

De symptomen die samen dementie vormen wil ik verder uitwerken. Niet alle mensen met dementie hebben last van al deze symptomen, en ook verschillen ze per hevigheid. Ook de vorm van dementie geeft verschillende symptomen, maar over het algemeen worden de symptomen, die in de volgende blogs worden beschreven, waargenomen bij mensen die dementie hebben. Het zijn de meest bekende symptomen/kenmerken of signalen van dementie waaraan je dementie kunt herkennen.