'Mijn taak is om nu met de familie te gaan praten en het zeer slechte nieuws mede te delen'

Afgelopen weekend was ik op familiebezoek op een camping nabij Tilburg. Het was naast een reguliere camping ook een zorgcamping. De camping was rondom voorzien van een gaashekwerk en afgesloten met een poort. In het midden een verhard circuit waar kinderen zich op skelters vermaakten. Evenals op de trampoline, een voetbalveldje en op vaste dagen met de boer het vee verzorgen. Wat een uitkomst dit. Een camping waar ook kinderen met een beperking in een veilige omgeving van een vakantie kunnen genieten.

Het verblijf aldaar deed me denken aan een melding op een camping. We worden met spoed gedirigeerd naar een camping op 12 km afstand voor een onwelwording. Er is veel paniek. Tijdens de melding, die aangevuld wordt tijdens het aanrijden, doet het vermoeden dat het om een reanimatie kan gaan. Er wordt hiervoor verder opgeschaald.        

Bij de ingang worden we opgewacht en naar de juiste plaats geloodst. Onze komst blijft niet onopgemerkt. Het is overdag, de camping is vol en het is hoogseizoen. Veel mensen blijven staan. Op de plaats moeten we de ambulance in een soort van gangpad laten staan en het laatste stukje gaat te voet met onze materialen. 

We spoedden ons naar de laatste tent in de rij. Voor de tent ligt een man op grond. Mijn oog valt op kinderspeelgoed in de hoek. Omstanders zijn met reanimatie bezig. Ook is er een AED al aangesloten. Er werd geen shock geadviseerd. De familie wordt elders opgevangen bij de buren. Ik zal ze later spreken. Vanaf nu ga ik de leiding nemen in de reanimatie.

We laten de reanimatie doorgaan. Dit gebeurt adequaat. Mijn collega maakt alles gereed voor beademing en ik sluit patiënt aan op onze monitor. Vanaf de volgende analyse van de AED, gaan we verder met onze monitor/defibrillator. Op mijn monitor zie ik een asystolie, dit betekent dat er geen enkele elektrische activiteit is en dus geen hartslag. Iemand anders gaat nu twee minuten de hartmassage overnemen. 30 maal massage en tweemaal kapbeademing. Een mayo-tube wordt geplaatst.

Inmiddels bereiken mij berichten dat de man zo in elkaar gezakt is en er vooraf geen bekend event was van lichamelijk geuite klachten zoals pijn of de borst of benauwdheid. We plaatsen een extra pad, midden op het borstbeen. Dit is het referentiepunt waarop de handen geplaatst wordt en waarmee we de diepte van de massage kunnen meten en ook zetten we de metronoom aan op de monitor. Deze geeft met geluiden de juiste massage frequentie aan.  Effectief wordt hierdoor veel beter gemasseerd. De politie is inmiddels ook ter plaatse om te assisteren. Na twee minuten opnieuw ritme beoordeling. Net voor de beoordeling laden we de monitor op tot 200 joules. Mocht patiënt bij controle een defibrilleerbaar ritme hebben, dan kunnen we meteen een shock toedienen. Er is nog steeds asystolie, geen output. Iemand anders neemt de massage weer over.

Mijn collega heeft alles klaargemaakt voor het plaatsen van de botnaald. Hiermee hebben we een toegang tot de bloedbaan Ik zit aan het hoofdeinde van de patiënt en kan deze vanuit deze positie plaatsen in de humeruskop (kop van de bovenarm). Meteen na het plaatsen kunnen we bloed aspireren, teken dat de naald goed zit en geven we direct epinefrine 1 mg intra ossaal (via het bot)

Nadien zijn 2 minuten weer verstreken. Ook bij deze controle is er een ongewijzigd beeld. De hartmassage wordt voortgezet. In de komende twee minuten plaats ik een tube, waardoor we een gezekerde luchtweg hebben. Na controle of deze in juiste positie is en gefixeerd is zijn er weer twee minuten voorbij. De CO₂ bedraagt 0,8. De massage wordt voortgezet en er wordt wederom epinefrine 1 milligram intra ossaal toegediend.

Het tweede team is er. Kort geef ik aan waar we zitten. Ze krijgen als opdracht om de 4 maal H4. Maal T te analyseren en mee te beoordelen bij de volgende recheck.

4H

Hypoxie (zuurstoftekort waarvoor nu beademing)

Hypovolaemie (tekort circulerend volume) nu niet waarschijnlijk

Hypo/hyperkaliëmie/metabole afwijkingen (afwijkingen in de elektrolyten) voor nu kunnen de glucose controleren, deze bedraagt 7.

Hypothermie; (onderkoeling) temperatuur is nu 36 graden.

4T

Tension—spanningspneumothorax (nu niet aannemelijk, er is beiderzijds ademgeruis, geen aanwijzingen voor).

Tamponade waardoor het hart niet of niet voldoende kan uitzetten door bloed in het hartzakje.

Trombo embolische processen (denk aan vaatafsluiting), embolie

Toxinen: denk aan intoxicaties

Bij de volgende controle laat de scope wederom asystolie zien. Er wordt gewisseld bij het masseren. Na 20 minuten reanimatie, blijft de asystolie persisteren. Epinefrine (adrenaline) wordt elke drie-vijf minuten toegediend. De tijd verloopt, inmiddels meer dan 20 minuten geavanceerde reanimatie en een al adequaat opgestarte basale reanimatie. Bij de viermaal T en H zijn geen factoren die we nog kunnen behandelen. Ook pacen is gezien het ontbreken van P-toppen niet zinvol (bron: Reanimatieraad).

De tijd is gekomen om te gaan stoppen en om de patiënt 5 minuten los te leggen van de beademing. Na 5 minuten doen we opnieuw een beoordeling. Asystolie (geen elektrische activiteit.), geen eigen ademhaling. De pupillen zijn verwijd en lichtstijf (reageren niet op lichtimpuls). Helaas moeten we vaststellen dat de patiënt overleden is. 

Mijn taak is om nu met de familie te gaan praten en het zeer slechte nieuws mede te delen. In de caravan ernaast ontmoet ik de partner en twee kinderen. Ze zijn 10 en 12 jaar. Andere familieleden zijn al gebeld en onderweg naar de camping voor opvang. Wat volgt is een enorme emotionele ontlading na mijn bericht. Emoties die heftig zijn en er mogen zijn. Zoveel vragen, zoveel verdriet. Zo abrupt stopt een leven. Een partner, vader, familielid valt plots zomaar weg. Het is niet te bevatten. Midden in de vakantie, totaal onverwachts. De verslagenheid bij de omringende campinggasten is zichtbaar. Hoe verder nu dhr. is overleden, echter een arts dient een schouw te doen.  We zitten op een camping. Via de campingbaas kom ik achter de naam van de huisarts waar vaker een beroep op gedaan wordt. Ik neem contact op met de arts en draag over, en we spreken af waar de schouw wordt gedaan. In overleg met de arts en familie wordt dit in een rouwcentrum gedaan in de buurt.

Voor we dhr. gaan vervoeren, zorgen we ervoor dat dhr. op de brancard ligt en toonbaar en waardig is voor dit eerste afscheid. Wij begeleiden de familie. Normaal gesproken vervoeren wij geen overledenen. Er zijn uitzonderingen, piëteit en respect naar de overledene staat voorop. Iedere keer opnieuw maken we hierin zorgvuldige afwegingen.

De plaats incident is door andere campinggasten inmiddels respectvol afgeschermd. Ook campinggasten hebben in de gaten dat er iets aan de hand is als er twee ambulances en twee politievoertuigen staan. 

Een reanimatie is altijd teamwork. Ambulanceteams zijn goed op elkaar ingespeeld. We weten precies wat en op welk moment gaat en moet gebeuren. Daarom heerst er een technische rust bij een reanimatie, heeft een persoon de leiding en is iedereen die betrokken is even waardevol. Zoals ook de burgerhulpverlener.

Alleen samen kunnen we de beste kansen bieden. Ook moet ik eerlijk zeggen dat, ondanks de beste inspanningen, we soms geen herstel van hartslag en ademhaling krijgen en we moeten vaststellen dat de dood zijn eigen weg gaat.

Meer weten over een reanimatiecursus: Kijk dan eens op: Hartslagnu.nl 

Meer weten over reanimatie; reanimatieraad.nl en hartstichting.nl