Beschuit met muisjes: waar komt deze traditie eigenlijk vandaan?

Dat een geboorte iets is om te vieren, mag duidelijk zijn. Daar dachten ze in de Middeleeuwen al hetzelfde over. Zeker omdat het niet altijd vanzelfsprekend was dat zowel kersverse moeder als kind het overleefden, werd dit uitgebreid gevierd. Iedereen kreeg heerlijke, zoete lekkernijen, zoals beschuit met een dikke laag suiker.

Goed voor de moedermelk

De traditie van beschuit met muisjes is waarschijnlijk in de zeventiende eeuw ontstaan. Toen kregen kraamvrouwen onder andere geplette anijszaadjes (kraamanijs) om de baarmoeder terug te brengen naar de oorspronkelijke staat en de moedermelk op te dikken.

Lekker makkelijk

Omdat de kraamvisite getrakteerd moest worden en het anijs toch in huis was, werd het voor de visite iets lekkerder gemaakt met kruiden. In de achttiende eeuw werden de anijzaadjes versuikerd: het begin van de muisjes zoals we ze nu kennen. Eind negentiende eeuw werd het (onder de rijken) een trend om beschuit te eten bij de geboorte.  

Koninklijke muisjes

Echt nationaal bekend werd de beschuit-met-muisjes-traditie door een marketingstunt van ‘dé broodversierder’ De Ruijter (het bedrijf dat al sinds 1860 muisjes produceert). In 1938 werd het eerste kindje van koningin Juliana en prins Bernhard geboren; prinses Beatrix. Cees en Piet de Ruijter wisten niet hoe snel ze met een bus met oranje muisjes naar het paleis moesten snellen. Door de vele foto’s en de filmjournaals in de bioscoop kon iedereen meekijken. Een traditie was geboren! Ook het aanbieden van oranje muisjes bij de geboorte van een Oranje-baby is traditie geworden.

Muizenstaartje

Over de reden waarom de gesuikerde anijszaadjes nou eigenlijk muisjes heten, zijn de meningen verdeeld. Een muis zou een snelle voortplantingscyclus hebben en daardoor het symbool zijn van vruchtbaarheid. Een andere theorie is dat het geglazuurde anijsbolletje met het uitstekende steeltje, zou lijken op een muis. 

Nu ik (ongeveer) weet hoe het zit, ging ik op zoek naar leuke weetjes. Daarnaast ben ik ook nieuwsgierig geworden naar hoe de tradities in andere culturen zijn. Maar dat is een verhaal voor de volgende keer! 

Grappige weetjes over beschuit met muisjes:

• De harde, gekleurde anijsbolletjes waren niet voor iedereen even gemakkelijk door te bijten. Een aantal oudere dames – met een wat slechter gebit – hadden moeite om de muisjes weg te werken en adviseerde De Ruijter om ze fijn te maken met een vijzel. Zo geschiedde. De gestampte muisjes waren geboren!
• Het klinkt heel logisch. Roze muisjes voor meisjes en de blauwe voor jongens. Maar dit is niet altijd zo geweest. Aanvankelijk waren de muisjes roze bij de komst van een meisje en wit bij een jongen. De blauwe muisjes werden pas in 1994 geïntroduceerd.
• In Overijssel krijgen kersverse ouders enorme krentenbroden cadeau. Ook wel krentenwegge genoemd. Die kunnen soms meer dan een meter lang zijn!
• Wist je dat je roze en witte muisjes eigenlijk schrijft als: Rose en Witte Muisjes? Dit verwijst naar de tijd dat het product gemaakt is. Toen schreef je roze namelijk nog met een ‘s’. Ik weet zeker dat je nu de volgende keer de verpakking checkt!

Bron: De Ruijter, NRC