'Zijn lichaam begint zich langzaam te ontspannen en zijn huilen wordt zachter'

Het alarm gaat. Ik zie dat het uit Jans kamer komt. Ik pak zo snel mogelijk een tabletje uit zijn medicijnvoorraad en spoed me naar zijn kamer. Zonder woorden ga ik naast hem zitten. Diep in de nacht zit hij voorovergebogen en kermend op zijn bed. Zonder woorden reik ik hem een snelwerkend morfinetabletje aan en een glas water. En zonder woorden leg ik mijn arm om hem heen. Hij legt zijn hoofd op mijn schouder en begint onbedaarlijk te huilen. 'Het komt goed’, zeg ik, en geef hem een tissue. Na deze woorden begint zijn lichaam te schokken van het huilen en roept hij hard 'auuuuw!', met een grote vloek erachteraan. Ik vind het hartverscheurend en voel me machteloos. Het enige wat ik kan doen is ‘er zijn’.

Doorbraakpijn noemen ze het. Een helse pijn die dwars door alle langwerkende pijnmedicatie heen gaat. Spontane pijn uit het niets. Een abnormaal pijngevoel dat aanvoelt als brandend, tintelend, ijskoud en stekende messen. Zo snel als het komt, zo snel kan het weer verdwijnen; als een lange heftige wee. Het doormaken van een doorbraakpijn is heftig. Degene die het doormaakt, heeft geen controle meer over het lichaam en dat is heel angstig.

'Het komt goed, Jantje', herhaal ik. Langzaam voel ik dat de morfine z'n werkt doet. Zijn lichaam begint zich langzaam te ontspannen en zijn huilen wordt zachter. Ineens wordt hij stil en meteen daarna begint zijn lichaam weer te schokken. Niet van de pijn. Nee. Een niet te stuiten slappe lach overmeestert hem. Hij staat op en roept: 'Leve de Koning, hoera-hoera-hoera!' Ik juich en lach met hem mee. 'We hebben het weer gefikst, Es!', zegt hij triomfantelijk. Hierna help ik hem weer naar bed, geef hem een warme pittenzak op zijn pijnplek en dek hem toe. 'Welterusten, Jan', zeg ik, en ik verlaat stilletjes zijn kamer om de deur achter mij weer te sluiten.

Het is een afspraak die we samen gemaakt hebben. 'Als ik het ’s nachts even niet zie zitten, wil je me dan even vasthouden en tegen me zeggen: "Alles komt goed, Jantje"? Dat geeft me namelijk weer houvast. Ik voel dan paniek en voor mij is paniek het kwijtraken van houvast.' Het is een tip die ik zal onthouden, want wat is dit mooi uitgelegd.  

Jantje huilt, Jantje lacht. Iedereen die doorbraakpijn ondergaat, doet dit op zijn eigen manier. Maar de manier van deze man was wel heel bijzonder.

Dit is Esther:

Ik ben Esther en werk na 18 jaar in de wijk sinds 2019 als hospiceverpleegkundige bij Careyn DWO/NWN. Het werken in een hospice brengt mij veel ervaringen, bijzondere momenten, inzichten en emoties. Schrijven helpt me om te verwerken wat ik allemaal meemaak. Met het delen van mijn verhalen wil ik graag het taboe rond de laatste fase van het leven doorbreken. Want we praten er niet graag over, weten er niet veel van en willen er al helemaal niet aan denken. De laatste levensfase is echter niet alleen verdriet, maar net zoals in het ‘normale’ leven is er ook lachen, genieten, huilen, sarcasme, lol, boosheid en ja, zelfs feesten. Ik schrijf verhalen en gedichten om deze fase van het leven in het licht te zetten. Meer verhalen lezen? Klik hier voor mijn Facebookgroep: ‘De laatste bladzijde -hospice verhalen en gedichten-.'